آقای دکتر علی اصغر جسمی مرغزار مجری طرح تحقیقاتی با عنوان" تبیین فرایند مراقبت از بیماران با کاهش سطح هوشیاری: یک مطالعه ی تحلیل  محتوی" درگفتگو با روابط عمومی دانشگاه به تشریح این طرح پرداخت .

باتشکر از جنابعالی  با معرفی خود در مورد حوزه ی فعالیت و سوابق علمی پژوهشی ، اجرایی خو د توضیح بفرمایید:

به نام خدا . دکتر علی اصغر جسمی هستم عضو هیئت علمی گروه پرستاری، تاکنون حدود 30 مقاله چاپ شده در مجلات معتبر علمی پژوهشی  و سه کتاب تالیف کرده ام.

 دلیل اصلی شما برای انتخاب این پژوهش جه بوده و چه کسانی دراین تحقیق شما رایاری کردند؟

به دلیل فعالیت در بخش مراقبت های ویژه به عنوان مربی و مدرس این مبحث در مقاطع مختلف کارشناسی و ارشد و گرایش مقطع کارشناسی ارشد (پرستاری مراقبت ویژه) اینجانب این موضوع رو انتخاب کردم. دراین طرح خانم دکتر شکیبا موزری و خانم فاطمه اردانه با من همکاری داشتند.

پژوهش تان رامعرفی کرده و با معرفی ویژگی ها و نوآوری ها درخصوص موضوعات و محورهای آن توضیح دهید :

پژوهش ما با عنوان تبیین فرایند مراقبت از بیماران با کاهش سطح هوشیاری، یک مطالعه‌ی کیفی و مبتنی بر تحلیل محتوا است که با هدف روشن‌سازی دقیق آنچه در عمل در مراقبت از این بیماران رخ می‌دهد انجام شده است.بیماران با کاهش سطح هوشیاری در دسته‌ی بیماران بسیار حساس و پرخطر قرار می‌گیرند و کیفیت مراقبت از آن‌ها نقش مستقیم در سرنوشت و پیامدهای بالینی‌شان دارد. با وجود این اهمیت، هنوز یک درک جامع، ساختارمند و مبتنی بر تجربه واقعی از فرآیند مراقبت از این بیماران وجود نداشت.
این اولین پژوهش در حوزه مراقبت از بیماران با کاهش سطح هوشیاری است که در چارچوب تحلیل محتوا، تجربه‌ی پرستاران و متخصصان بالینی را به‌طور عمیق و مرحله‌ به‌ مرحله واکاوی کرده است.
ما به جای تکیه بر پروتکل‌ها و توصیه‌های نظری، آن چیزی را تحلیل کردیم که واقعاً در بخش‌های مراقبت ویژه اتفاق می‌افتد.
نوآوری اصلی تحقیق این است که مراقبت را به صورت یک فرایند پویا، چندمرحله‌ای و تعاملی نمایش می‌دهد، نه یک سری اقدامات جدا از هم.
این کار باعث شد الگوی نهایی بسیار کاربردی‌تر، قابل‌فهم‌تر و قابل‌استفاده در آموزش و سیاست‌گذاری شود. یافته‌های ما نشان داد که مراقبت از این بیماران شامل:تصمیم‌گیری لحظه‌ای، مدیریت خطرات حیاتی، پایش چندبعد هماهنگی تیمی و حتی فشارهای ذهنی و اخلاقی پرستاران است؛ ابعادی که پیش از این در منابع رسمی کمتر مورد توجه قرار گرفته بودند.

آیا این پژوهش به مرحله اجرا و یا بهره برداری درآمده است  ؟

پیرو این طرح مقاله ای در مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار چاپ و همچنین کارگاه مراقبت از بیماران مبتلا به اختلال هوشیاری نیز در بیمارستان امداد جهت پرستاران برگزار گردید

این طرح پژوهشی چه گره ای از مشکلات مردم باز خواهد کرد؟

وقتی فرایند مراقبت استانداردتر و روشن‌تر شود، خطراتی مثل:آسپیراسیون، افت فشار، آسیب‌های تنفسی، عفونت، زخم بستر
به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد. این یعنی بیمار با احتمال بیشتری نجات پیدا می‌کند و سریع‌تر بهبود می‌یابد.

با شفاف شدن مراحل مراقبت و تصمیم‌گیری‌های صحیح‌تر، روند درمان سریع‌تر پیش می‌رود.این موضوع می‌تواند هزینه‌های سنگین ICU و بستری طولانی‌مدت را کاهش دهد؛ چیزی که برای بسیاری از خانواده‌ها بسیار چالش‌برانگیز است.

وقتی مراقبت‌ها ساختارمندتر و مبتنی بر شواهد شود، خانواده‌ها اعتماد بیشتری به تیم درمان پیدا می‌کنند. مدل این پژوهش می‌تواند مبنای آموزش به همراهان شود تا بهتر بدانند چه اتفاقاتی برای بیمارشان می‌افتد.

درمورد خروجی ها ودستاوردهای طرح توضیح دهید:

مهم‌ترین خروجی پژوهش، طراحی یک مدل کاربردی و مرحله‌به‌مرحله از فرایند مراقبت است. این مدل نشان می‌دهد که پرستار از لحظه مواجهه با بیمار تا پایش، مداخله، تصمیم‌گیری و هماهنگی تیمی دقیقاً چه نقشی دارد. این مدل می‌تواند به‌عنوان چارچوب استاندارد مراقبت مورد استفاده قرار گیردپژوهش توانست بخش‌هایی از مراقبت که بیشترین احتمال خطا یا تأخیر را دارند، مشخص کند. این نقاط بحرانی خروجی مهمی هستند چون:برای مدیران و سیاست‌گذاران قابل تبدیل به پروتکل‌اند، برای مربیان پرستاری قابل استفاده برای طراحی برنامه آموزشی‌اند و برای پرستاران باعث افزایش هوشیاری و پیشگیری از خطاست.بر اساس مضامین به‌دست‌آمده، مجموعه‌ای از پیشنهادهای اجرایی برای:افزایش ایمنی بیمار، بهبود ارتباطات تیمی استانداردسازی مراقبت، و ارتقای مهارت تشخیص سریعارائه شده است.این‌ها دستاوردهایی هستند که مستقیماً قابل استفاده در بیمارستان‌ها هستند. در بسیاری از حوزه‌ها، تفاوت بین دستورالعمل‌های رسمی و واقعیت کار بالینی زیاد است. این پژوهش برای اولین بار تجربه زیسته پرستاران را به ‌صورت نظام‌مند، علمی و مستند ارائه کرده است.این خروجی می‌تواند در آموزش، بازنگری پروتکل‌ها و توسعه سیاست‌های مبتنی بر شواهد استفاده شود. این طرح به برجسته‌ شدن موضوعی کمک می‌کند که با وجود شیوع و حساسیت بالا، کمتر مطالعه شده بود. دستاورد پژوهش در این بخش، افزایش توجه علمی و پژوهشی به این حوزه و ایجاد زمینه برای مطالعات بعدی است. نتایج تحقیق می‌تواند به‌طور مستقیم در:کارگاه‌های آموزشی، دوره‌های ضمن خدمت، و برنامه‌های آموزشی دانشجویان پرستاری به کار رود. این یعنی خروجی پژوهش به بهبود مهارت‌های نیروی انسانی کمک می‌کند.

انتظار شما از مسئولین در زمینه حمایت و یا توسعه فعالیتها ی مشابه چیست و چه راهکارهایی پیشنهاد میکنید؟

انتظار ما از مسئولین این است که پژوهش‌های کاربردی و مسئله‌محور در حوزه سلامت، به‌خصوص در زمینه مراقبت از بیماران بحرانی، مورد حمایت جدی‌تر قرار بگیرد. مراقبت از بیماران با کاهش سطح هوشیاری یکی از مهم‌ترین و پرخطرترین بخش‌های ارائه خدمات درمانی است و توسعه مطالعات مشابه می‌تواند تأثیر مستقیم بر کیفیت، ایمنی و نتایج درمان داشته باشد. بر این اساس، چند انتظار و راهکار قابل‌طرح است:

پژوهش‌هایی که خروجی آن‌ها مستقیماً به بهبود وضعیت بیماران و استانداردهای بالینی منجر می‌شود باید در اولویت تخصیص بودجه قرار گیرد.این موضوع باعث می‌شود تحقیقات از حالت صرفاً دانشگاهی خارج شده و اثر واقعی بر نظام سلامت داشته باشند.

یکی از راهکارهای کلیدی، ایجاد پل ارتباطی رسمی بین دانشگاه‌ها، بیمارستان‌ها و کمیته‌های تدوین پروتکل است تا نتایج پژوهش‌ها سریع‌تر وارد عمل شوند. این ارتباط می‌تواند خروجی تحقیقات را به دستورالعمل‌های استاندارد تبدیل کند.

پیشنهاد می‌کنم مسئولین سامانه‌ای یا کمیته‌ای ایجاد کنند تا نتایج پژوهش‌های مفید بررسی و در صورت اثربخش بودن، وارد پروتکل‌های آموزشی و درمانی شود. این کار مانع از اتلاف نتایج مطالعات ارزشمند می‌شود.

برای تعمیم نتایج به کل کشور، نیاز به مطالعات بزرگ‌تر و چندمرکزی است. اگر مسئولین از چنین پژوهش‌هایی حمایت کنند، می‌توان مدل‌های مراقبتی استاندارد و مبتنی بر شواهد را در سطح ملی تدوین کرد.

انتظار می‌رود مسئولین، بر اساس یافته‌های این پژوهش و مطالعات مشابه دوره‌های آموزشی منظم، کارگاه‌های مهارت‌های بالینی و برنامه‌های ارتقای حرفه‌ای برای پرستاران ICU و بخش‌های ویژه طراحی و حمایت کنند.

اگر توضیحی درخصوص برنامه ها و اهداف آینده تان دارید بفرمایید :

تمرکز بر اجرای طرح هایی که برون داد نتایج آن منجر به بهبود کیفیت مراقبت در بیماران بخصوص در بخش مراقبت های ویژه که بدحال ترین بیماران بستری هستند

از فرصتی که دراختیار ما قراردادید متشکریم .